Onlangs bracht ‘De wereld draait door’, een speciale herhaling van ‘Hier is …. Adriaan van Dis.’ In dit programma interviewde Adriaan van Dis destijds allerlei schrijvers.
In deze uitzending was de Amerikaanse advocaat Clive Stafford Smith een van zijn gasten. Deze advocaat staat al tientallen jaren verdachten die tot de doodstraf veroordeeld zijn, bij. In zijn boek Onrecht, leven en dood in de Amerikaanse rechtszaal, beschrijft hij dat het Amerikaanse rechtssysteem heel slecht werkt waardoor onschuldige personen, mensen die niets met het betreffende misdrijf te maken hebben, uiteindelijk toch een gruwelijke dood ondergaan.
Tijdens het gesprek met Adriaan van Dis gaf de advocaat het volgende voorbeeld: ‘Neem even aan dat jij onschuldig bent en van een misdrijf wordt verdacht. Ik ben jouw advocaat en ik stel je de vraag ‘Ben je schuldig; wat antwoord je dan?’ Adriaan van Dis zei toen: ‘Uiteraard zeg ik neen.’ En als ik je dan vraag wie het wél gedaan heeft.’ ‘Ik weet het niet, ik was er niet bij.’ antwoordde Van Dis.
Smith reageerde toen met de opmerking dat Van Dis een waardeloze cliënt zou zijn en hij legde uit waarom.
Onschuldige verdachten zijn zich letterlijk van geen kwaad bewust en leunen relaxt achterover in het vertrouwen dat het allemaal wel goed zal komen. In hun beleving is het vrijwel onmogelijk dat een onschuldige persoon, die ook nog over een alibi beschikt, toch schuldig bevonden wordt en strafrechtelijk veroordeeld zal worden.
In zijn boek beschrijft Smith situaties waarin slimme zakenlui, met voldoende geld om een goede advocaat te nemen, maar heel weinig ondernemen om hun onschuld aan te tonen. Zo’n verdachte komt vaak voor het eerst in aanraking met het strafrecht en heeft nauwelijks een idee wat er allemaal gebeurt. Hij maakt van het begin tot het einde van zijn proces (beginners)fouten. De meeste mensen hebben een ontroerend vertrouwen in de rechtspraak omdat ze er geen ervaring mee hebben. De verdachte twijfelt er niet aan dat dit systeem goed werkt en dat hij vrijgesproken zal worden. De werkelijkheid is echter anders. Niet alleen in Amerika maar ook in Nederland. Ook in ons land zijn er al meerdere oude zaken heropend en zijn de oorspronkelijke veroordeelden, vaak na jarenlange gevangenisstraf, alsnog vrijgesproken.
Voor mij was de uitleg van deze advocaat over de rol van de onschuldige verdachte tijdens het proces een openbaring. In feite zijn deze mensen zelf debet aan hun veroordeling!
Door dit voorbeeld van Clive Stafford Smith in het programma van Adriaan van Dis valt het mij op dat ik deze passieve houding van de onschuldige verdachte ook vaak in mijn adviespraktijk en in het dagelijkse leven tegen kom. De ervaringen van deze advocaat met zijn cliënten waren voor mij een eye opener!
Mijn cliënten hebben er meestal ook geen idee van wat er allemaal bij komt kijken om hun zaken goed geregeld te krijgen of wat er allemaal moet gebeuren om bepaalde problemen op te lossen. In hun naïviteit en/of hun desinteresse leunen ze rustig achterover en vertrouwen er op dat het allemaal wel goed zal komen. Veel mensen hebben niet eens in de gaten wanneer het tijd wordt om een adviseur in te schakelen. Ze zien niet in welke belangen er bij hen spelen en wat er nodig is om die veilig te stellen. Ze zetten hun aap op de schouder van hun adviseur, als ze al een aap zien!
Tegenwoordig vertel ik mijn cliënten dit verhaal om ze duidelijk te maken dat zaken die heel gemakkelijk lijken, ook bijzondere aandacht en begeleiding vragen en dat de klant zelf ook de handen uit de mouwen moet steken. Met dit voorbeeld schud ik ze wakker.
De onschuldige verdachte is voor mij een metafoor voor iedereen die denkt dat het vanzelf wel goed komt of dat er niets aan de hand is. En deze mensen kom je heel vaak tegen. Artsen hebben er ook mee te maken. Denk aan patiënten met hartklachten die blijven roken, mensen met overgewicht die blijven snoepen (totdat ze de swish bij Neelienke hebben gedaan).
De boodschap van dit verhaal is dat we ons vaker als de onschuldige verdachte gedragen dan we beseffen. Bijvoorbeeld in ons gedrag en de communicatie met anderen. Vaak hebben we wel het gevoel dat het niet helemaal lekker loopt of dat iets beter kan. We vertrouwen er dan op dat het vanzelf wel goed komt of dat iemand anders het voor ons oplost. We zien niet in dat het echt wel nodig is om letterlijk in actie te komen.
We kunnen pas goede resultaten bereiken als we zelf de handen uit de mouwen steken. 
Afhankelijk van het onderwerp kan dat op allerlei manieren. Integreer meer beweging in je dagelijkse leven, zoals wandelen en fietsen, als je te weinig beweegt.
Of volg een NLP Practitionerstraining bij Neelienke als je meer uit je leven wilt halen.
Het feit dat je zelf de verantwoording neemt voor je eigen welzijn, dus voor in de bus gaat zitten, maakt het verschil tussen onschuldig veroordeeld worden of vrijspraak.
